Informazio erabilgarria zuentzat
BERDINTASUNA
Asemarce Consulting SL enpresatik zure enpresaren berdintasun-plana ezartzeko prozesu osoan laguntzen dizugu, EMAKUNDEk homologatutako gure aholkularitza-enpresa laguntzailearekin batera..
Lagunduko diguzu?
Ba al dakizu zein diren zure erakundean berdintasun-plan bat txertatzearen onurak?
ZALANTZAK ETA ERANTZUNAK
Zer enpresa daude behartuta berdintasun-plan bat izatera?
Errege lege-dekretu hori ez betetzeak 187.515 € arteko zigor ekonomikoak ekar ditzake, eta, gainera, enpresa horiek ezingo dute jo kontratazio publikora, Sektore Publikoko Kontratuen Legeak ezartzen duen moduan.
Bestalde, 50 langile baino gutxiago dituzten enpresek ere egin dezakete berdintasun-planaren diagnostikoa eta diseinua.
Zer da berdintasun-plan bat eta nork dauka egin beharra?
Zeintzuk dira berdintasun-plan batek izan behar dituen ezaugarri bereizgarrienak?
Berdintasun-planak ez dira emakumeentzat bakarrik diseinatzen, baizik eta talde osoari begira ezartzen dira. Metodikoak. Helburu jakin batzuk lortu nahi dira, horien bitartez enpresarentzat berariazko neurri batzuk aplikatzeko.
- Moldagarriak. Izan ere, enpresa edo administrazio bakoitzaren egoeraren arabera garatzen dira.
- Behin-behinekoak. Neurri horiek indarrean egoteari utziko diote, haien bitartez lortu nahi zen helburua lortzen denean.
- Erabakigarriak. Izan ere, egokitzen joan beharko dute gerta daitezkeen inguruabar berrietara.
- Erkideak. Talde osoari eragiten baitiote.
- Egingarriak izan behar dute, ezin dira geratu aipamen hutsean, egikaritu egin behar dira.
Zer gertatzen da berdintasun-plan bat betetzen ez denean?
Lan Ikuskaritzaren ardura da plan horiek betearaztea eta, bete ezean, erantzuleak zigortzea, enpresa bakoitzaren hitzarmen kolektiboetan oinarrituta. Askatasun Sindikalari buruzko Lege Organikoaren 7. artikuluari 13. apartatu bat gaineratzen zaio, zeinaren bidez arau-hauste oso astuntzat jotzen baita berdintasun-plana ez betetzea: «Ez betetzea Langileen Estatutuak edo aplikatzekoa den hitzarmen kolektiboak berdintasun-planen arloan ezartzen dituen betebeharrak». Horretaz gainera, aldatu egiten da lege haren 8. artikulua ere, eta 17. zenbakia gehitzen zaio, zeinaren bidez zehatu egingo baita «Berdintasun-plana ez egitea edo ez aplikatzea, edo aurreikusitako baldintzak argi eta garbi urratuz egitea, baldin eta plan hori egiteko betebeharrak lege honen 46 bis artikuluaren 2. apartatuan ezarritakoari erantzuten badio». Horren helburua da berdintasun-planak betetzera bideratutako neurri guztiak betearaztea eta enpresek puntu horri dagokionez dituzten erantzukizunak arautzea, bai eta horiek betetzen ez dituztenak zehatzea ere.
Berdintasun-planez gainera, badago beste ezer egiteko aukerarik?
Bai, enpresa guztiek eduki beharko dituzte langileen eskubideen alde egiteko neurriak, berdintasun-planik ez izan arren, sor daitezkeen desberdintasunak babestuz eta sexu bientzako aukera-berdintasunaren alde eginez. Horretaz gainera, sexu-jazarpenaren eta sexu-egoeragatiko jazarpenaren aurkako babesa errazten duten neurriak txertatu behar dira.
Jaso daitezke dirulaguntzak berdintasun-plan bat egin nahi izanez gero?
Bai, hainbat laguntza eta dirulaguntza daude berdintasun-plan bat ezartzeko. Horietako bat Emakumearen eta Aukera Berdintasunerako Institutuarena da:
- Plana ezartzera behartuta ez dauden 30 eta 49 langile bitarteko enpresa txiki eta ertainentzat bideratuta.
- 600.000 euroko aurrekontua du. 390.000 euroko finantzaketa 2019rako, eta 210.000 eurokoa 2020rako.
- Enpresek gehienez 6.000 € jaso ditzakete xede horretarako laguntzatan.
- Finantzaketa hori behin bakarrik eskura daiteke enpresa bakoitzeko. Laguntza horiek bateraezinak dira gainerako prestazioekin, bai esparru publikoan, bai pribatuan.
Laguntza horretaz gainera, enpresek eskura ditzaketen beste laguntza eta dirulaguntza batzuk ere ikus daitezke Berdintasun Ministerioaren webgunean.
Erregistratu egin behar dira berdintasun-planak?
Oso garrantzitsua da enpresa-berdintasunerako planak erregistratzea. Erregistro horiek gordailutu ahal izateko, Hitzarmen eta Akordio Kolektiboen Erregistroak (REGCOM) Enpresen Berdintasun Planen Erregistroa sortu du. Nahitaezkoa da planari alta ematea erregistro horretan. Hona hemen plana erregistratu ahal izateko jarraitu beharreko urratsak:
- Sartu REGCOMen webgunean, eta sortu erabiltzaile-profil bat ziurtagiri digitalaren edo Clave sistemaren bidez.
- Jarraitu ibilbide honi: Aurrekaririk gabe (akordio berria) > Enpresa > Berdintasun-planei buruzko akordioak.
Ba al dago lehendik berdintasun-planetarako aholkularitza-zerbitzurik? Zer eskaintzen dute?
Berdintasun-planei buruzko aholkularitza-zerbitzu baten helburu nagusia zera da, enpresetan eta planok ezarriko diren beste erakunde batzuetan berdintasun-planei buruz indarrean dagoen legeria betetzeko behar diren neurriekin gidatzea. Aholkularitza hori modu telematikoan, posta elektronikoz edo telefono-dei baten bidez eskain daiteke.
Zer hartu behar dut kontuan berdintasun-plan bat egiteko?
- Negoziazioa irekitzea eta negoziazio-batzordea osatzea.
- Datu kualitatibo eta kuantitatiboekin azterketa zehatza egitea, gizonen eta emakumeen artean agertu daitezkeen integrazio-desberdintasunen berri izateko.
- Berdintasun-plana garatzea ahalbidetuko duten neurriak ezartzea.
- Berdintasun-planean jasotako neurrien betetze-mailaren jarraipena.
- Plana ezarri ondoren, lortutako emaitzak egiaztatzea eta aztertzea.
Zergatik egin behar da berdintasun-plan bat?
Berdintasun-planak legezko betebehar gisa garatu behar dira; gainera, plan horiek dituzten enpresek nahikotxo onura izan ditzakete, areagotu egin baitezakete puntuazioa administrazio publikoen lehiaketetan. Enpresetan berdintasuna izateak ere errentagarritasuna handitzea ahalbidetzen du, lana berdin banatzen baita eta langileak pozik egoten baitira, inolako diskriminaziorik ez dutela jakinda.
Enpresa batean emakume gehiago badaude gizonak baino, beharrezkoa al da berdintasun-plan bat ezartzea? Eta kontrakoa kasuetan?
Bai, nahitaezkoa da, plantillaren arabera ezartzen baitira; hau da, enpresan lan egiten duten pertsonen kopuruaren arabera. Berdintasun-planen helburua zera da, enpresan lan egiten duten emakumeen kopurua gizonena baino handiagoa denean, lanpostu batzuetan desorekarik ez sortzea gizonen eta emakumeen presentziari dagokionez.
Gizonen presentzia emakumeena baino handiagoa denean ere, gauza bera gertatzen da; oso garrantzitsua da irregulartasun horiek konpontzea, eta desberdintasunaren kausa zein izan daitekeen ikertzea eta hori konpontzeko neurri multzo bat ezartzea. Horregatik, garrantzitsua da desberdintasun posible guztiak arautuko dituen berdintasun-plan bat izatea.
Zenbat denbora behar da berdintasun-plan bat gauzatzeko?
Berdintasun-plan bat ezartzea erabakitzen denetik hura egiten amaitu arte, hilabeteak ere igaro daitezke, enpresaren, enpresa horretako egoeraren eta abarren arabera. Enpresak dituen langileen arabera, aldatu egiten da berdintasun-plan bat izateko denbora; adibidez, 50 langileko enpresa batek bi hilabetetan izan dezake erabilgarri; 100 langiletik 150 langilera bitarteko enpresa batek 3 edo 4 hilabete behar izan ditzake berdintasun-plana egiteko, eta 250 langileko enpresa batek, berriz, 6 hilabetera bitarte ere bai. 150 langile baino gehiago dituzten konpainientzat premiazkoa da berdintasun-plan bat ezartzea, plan hori izateko epea 2020ko martxoaren 7ra artekoa baita. 50 eta 150 langile bitartekoek 2021eko eta 2022ko martxoaren 7ra arte izango dute berdintasun-plana egiteko.
Nork parte hartu behar du berdintasun-plan bat gauzatzeko prozesuan?
Enpresako zuzendariak arduratuko dira nagusiki plana egiteaz, eta, gainera, haien ardura izango da indarrean dagoen legedia betetzea ere.
- Enpresaren ordezkariek jakinaren gainean egon behar dute enpresan gertatzen diren aldaketekin, zuzendaritzaren eta langileen arteko bitartekari gisa balio baitute.
- Berdintasun Batzorde Iraunkorra.
- Enpresan talde tekniko espezifiko batzuk ere badaude, eta horiek eragina izan dezakete enpresan berdintasun-planei buruzko aldaketak gertatzen direnean.
- Batzuetan, enpresek langile kualifikatuak behar dituzte, plana ezartzen eta gauzatzen lagun diezaieten.
- Langileek aldaketen berri izan behar dute, eta berdintasun-planean parte har dezakete.
- Gobernuak, sindikatuek, autonomia-erkidegoek eta patronalek. Horiek ere adi egon behar dute berdintasun-planak bete eta ezar daitezen, haiek ezartzea nahitaezkoa den enpresetan.
ADITUAK GARA…
Enpresako zuzendariak arduratuko dira nagusiki plana egiteaz, eta, gainera, haien ardura izango da indarrean dagoen legedia betetzea ere.
Berdintasun-planak
Enpresa-alorreko berdintasun-planetan hainbat neurri jasotzen dira, nahitaezkoak enpresaren tamainaren arabera, gizonen eta emakumeen arteko desberdintasuna edo diskriminazioa ezabatzeko. Egoeraren beharrezko diagnostikoa egin ondoren onartzen dira.
Jazarpen-kasuetarako eta haiei aurka egiteko protokoloak
Enpresa orok bermatu behar du langileen duintasuna errespetatzen duen lan-giroan jardun ahal izatea, eta bermatu behar da, halaber, desagerrarazi egingo direla lan-produktibitatean eragin handia duten jokabide horiek.
Ordainsarien auditoretzak
Genero-ikuskaritzaren bidez, zure enpresaren egoera zein den jakiteko aukera izango duzu gizonen eta emakumeen arteko soldata-arrakalari dagokionez, datu objektiboetan oinarritutako adierazle espezifikoekin. Hala iritziz gero, genero-kolektibo jakin batekiko diskriminazio-ekintzen ondorio izan ote daitekeen aztertu ahal izango da.
Ordainsarien erregistroa
Erregistroek gizonen eta emakumeen arteko soldataren bidezko oreka sendotzen lagundu behar dute, hori guztia helburu argi batekin: balio bereko lana.
Jokabide-kodea
Barne-arauen laburpena. Arau horiek informatzen eta prestatzen badira, eta haien garrantzi juridikoa lan-kontratuari lotuta badago, lagungarria da enpresa-kultura jakin bat sortzeko eta abusuzko egoerak saihestu eta zigortu ahal izateko.